tuổi hàng đầu thế giới Idemitsu (Nhật Bản), Công ty Dầu mỏ quốc tế Cô Oét (l�
công ty con của Công ty Dầu lửa Quốc gia Cô Oét), Công ty hóa dầu Mitsui (Nhật
Bản), nhưng tới nay tư vẫn chưa thể khởi công vì việc thu xếp tài chính lên đên
7 tỷ USD không hề dễ dàng.
Theo một số chuyên gia, các nhà đầu tư quốc tế hiện rất hờ hững với dự án lọc
hóa dầu do lợi nhuận thấp, trong khi chi phí đầu tư quá cao dẫn đến rủi ro lớn.
Theo tính toán, dự án lọc dầu phải có mức sinh lợi IRR (chỉ số hoàn vốn nội tại)
từ 13%-17% mới đem lại hiệu quả, trong khi khả năng sinh lợi của bản thân dự án
chỉ khoảng 6%-8%.
Một số tính toán cụ thể cho thấy, hiện nay giá dầu thô đang tăng cao, lợi nhuận
từ lọc dầu chưa tới 20 USD/tấn dầu thô, vì vậy đầu tư vào lọc dầu được cho l�
không hấp dẫn.
Đa phần nhà đầu tư đều yêu cầu Chính phủ nước sở tại phải có các ưu đãi nhất
định nhằm đảm bảo đạt được hiệu quả tối thiểu cho dự án. Ngay như dự án lọc hóa
dầu Nghi Sơn sau khi được Chính phủ đồng ý gói ưu đãi về thuế, đất đai cơ sở hạ
tầng ngoài hàng rào nhà máy, khấu hao, ngoại hối, quyền phân phối của nhà đầu tư
nước ngoài… thì mọi chuyện mới suôn sẻ.
Tuy nhiên, không phải dự án nào cũng sẽ tìm kiếm được gói ưu đãi của Chính phủ.
Hiện chỉ có những dự án lọc dầu thuộc Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam như
Dung Quất, Nghi Sơn, Long Sơn nằm trong nhóm dự án quan trọng quốc gia, là được
ưu đãi.
Thậm chí, dự án hoạt động rồi vẫn cần được tiếp tục ưu đãi trong thời gian dài
nữa. Nhà máy lọc dầu Dung Quất hiện cũng đang được hưởng “giá trị ưu đãi” là 3%
đối với sản phẩm hóa dầu, 5% đối với LPG và 7% đối với xăng dầu kéo dài trong 10
năm.
Ngoài ra, còn phải đảm bảo nguồn dầu thô cho cả đời dự án, nguồn dầu thô cung
cấp cho nhà máy lọc dầu sẽ lấy ở đâu? Đảm bảo nguồn dầu thô là nhân tố quyết
định đến vận hành ổn định của dự án.
Dư thừa công suất?
Việt Nam mới có Nhà máy lọc dầu Dung Quất hoạt động với công suất 6,5 triệu
tấn/năm đáp ứng khoảng 1/3 nhu cầu xăng dầu cả nước. Thời gian tới nhà máy này
sẽ nâng công suất lên 10 triệu tấn/ năm.
Tiếp theo là dự án lọc hóa dầu Nghi Sơn chuẩn bị khởi công với công suất 10
triệu tấn/năm sẽ đi vào hoạt động sau 5 năm xây dựng, cộng với dự án của Tập
đoàn Xăng dầu Việt Nam “thai nghén” đã lâu tại Vân Phong (Khánh Hòa) với công
suất 10 triệu tấn/ năm. Tiếp theo là Long Sơn ( Bà Rịa Vũng Tàu) công suất 10
triệu tấn/ năm.
Nếu thêm dự án 30 triệu tấn/năm tại Bình Định thì nâng sản lượng xăng dầu của
Việt Nam lên 70 triệu tấn/ năm khiến cho lọc dầu Việt Nam dư thừa so với nhu cầu
tiêu dùng trong nước. Việt Nam lúc đó đứng vào hàng ngũ "cường quốc" lọc dầu v�
xuất khẩu sản phẩm xăng dầu
Chiến lược dầu khí VN, dự báo nhu cầu các sản phẩm lọc dầu trong nước, giai đoạn
2011-2015 dao động trong khoảng từ 15 đến 20 triệu tấn/năm, tổng nhu cầu dự báo
đến năm 2025 chỉ là 27 triệu tấn/năm.
Tổng công suất như trên đã cao gấp hơn 2 lần nhu cầu. Nếu không hướng tới xuất
khẩu thì khó có hiệu quả.
Tuy nhiên, theo ông Trần Ngọc Toản, nguyên Viện trưởng Viện dầu khí Việt Nam, Cơ
quan thông tin Năng lượng Mỹ (EIA) cho biết, nhu cầu dầu thô trung bình của thế
giới năm 2005 là 5 thùng/người/ năm. Năm 2005, nhu cầu dầu của Trung Quốc là 1,5
thùng/ người /năm và Thái Lan là 4,6 thùng/ người/ năm.
Giả thiết đến năm 2015 kinh tế Việt Nam phát triển bằng với Trung Quốc năm 2005
và dân số 100 triệu người thì nhu cầu của ta lúc đó sẽ là 21 triệu tấn/năm, còn
nếu bằng với Thái Lan (2005) thì nhu cầu sẽ là 65 triệu tấn/năm. Dự báo trong
chiến lược 27 triệu tấn/năm cho năm 2025, tức là bằng khoảng hơn một nửa mức
tiêu thụ của Thái Lan năm 2005, là quá thấp.
Hơn nữa, với trữ lượng dầu được công bố đến thời điểm hiện nay, Việt Nam có thể
xếp vào nhóm nước nghèo về tài nguyên dầu mỏ, thậm chí đến sau năm 2020 còn có
thể xếp vào loại rất nghèo về tài nguyên dầu mỏ. Nhóm nước nghèo này thường chọn
chiến lược phát triển hạ nguồn, dùng nguồn lợi từ lọc hóa dầu và dịch vụ phân
phối các sản phẩm lọc hóa dầu để giải quyết vấn đề an ninh năng lượng.
Phát triển lọc hóa dầu để đáp ứng nhu cầu trong nước và hướng tới mục tiêu biến
nước ta thành “trung tâm cung ứng và dịch vụ xăng dầu cho thị trường khu vực
(Nam Trung Quốc, Lào, Campuchia, Đài Loan, Hàn Quốc…) là điều cần hướng tới
bởi Việt Nam rất có lợi thế về vị trí địa lý. Thái Lan, một nước rất ít tài
nguyên dầu mỏ đã xây dựng chiến lược dầu khí của mình theo hướng này. Bởi vậy
công suất bao nhiêu không thành vấn đề.
Tuy nhiên, lực cản lớn vẫn là huy động vốn. "Việt Nam nằm trong khu vực châu
Á-Thái Bình Dương hiện có nhiều nhà máy lọc dầu và đang dư thừa công suất. Nếu
các dự án không tính toán cẩn thận về hiệu quả, thì rủi ro sẽ khó tránh khỏi,
nhất là với các dự án sinh sau đẻ muộn, sẽ rất khó cạnh tranh với những nhà máy
đang hoạt động", ông Toản nói.
Trần Thủy
Source Article from http://vietnamnet.vn/vn/kinh-te/98538/viet-nam-thanh–cuong-quoc–loc-dau-.html
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét