Nước mắm Bình Định cần có thương hiệu chung

Bình Định là một trong những địa phương có nghề truyền thống chế biến nước mắm thuộc loại lớn của cả nước. Trong một thời gian dài, nước mắm Bình Định là thương hiệu khá nổi tiếng, đã chinh phục thị trường trong và ngoài nước. Tuy nhiên, từ năm 2011 đến nay, nước mắm Bình Định dần mất chỗ đứng trên thị trường do không cạnh tranh được với các sản phẩm cùng loại ở các địa phương khác.

• Bước lùi

Thời hoàng kim của nghề chế biến nước mắm ở Bình Định là giai đoạn 2006-2010, với 30 cơ sở chế biến nước mắm có quy mô lớn và hàng chục cơ sở nhỏ lẻ, tổng sản lượng trên 10 triệu lít/năm, tăng gấp 3 lần so với năm 2000. Không chỉ ở thị trường trong nước, nước mắm Bình Định cũng đã vươn ra thị trường nước ngoài, với các thương hiệu: Phùng Kỳ – Thanh Hương, Phùng Kỳ – Thủy Tài, Mười Thu… Đặc biệt, sản phẩm nước mắm Mười Thu, Thủy Tài, Bốn Phương đã được khách hàng trong nước bình chọn là Hàng Việt Nam chất lượng cao.

Tuy nhiên, từ khi các tập đoàn thực phẩm lớn ở TPHCM lấn sân sang thị trường nước mắm bằng các thương hiệu Chinsu, Nam Ngư, Đệ Nhị… và các địa phương có nghề chế biến nước mắm như: Phú Quốc, Phan Thiết, Nha Trang… tập trung xây dựng thương hiệu, mở rộng thị trường tiêu thụ thì các cơ sở chế biến nước mắm ở Bình Định mất dần sức cạnh tranh. Đáng nói hơn, hiện nay ngay trong hệ thống chợ, siêu thị trên địa bàn tỉnh, các thương hiệu nước mắm Bình Định cũng không còn chiếm vị trí độc tôn.

Một góc phân xưởng đóng gói sản phẩm nước mắm của Cơ sở chế biến nước mắm Thủy Tài.

Bà Nguyễn Thị Thanh Thủy, chủ Cơ sở sản xuất nước mắm Thủy Tài (Cụm công nghiệp Gò Mít – Phù Cát – Bình Định), cho biết: Trên thị trường hiện nay có tới hàng trăm loại nước mắm khác nhau bày bán, quảng cáo và tiếp thị rầm rộ. Chính truyền thông mạnh là yếu tố giúp nước mắm chế biến theo phương thức công nghiệp chiếm lĩnh thị trường. Đó cũng là nguyên nhân dẫn đến việc nước mắm chế biến theo phương thức truyền thống của Bình Định phải vất vả cạnh tranh để tồn tại.

Ông Trần Văn Lang, Chủ tịch Hiệp hội Thủy sản Bình Định, cho biết: Nước mắm Bình Định dần mất thương hiệu do phần lớn các cơ sở chế biến nước mắm vẫn còn sản xuất theo quy mô gia đình; chiến lược quảng bá, nguồn lực tài chính không thể theo kịp với các thương hiệu nước mắm lớn. Đã vậy, đang trong lúc bị cạnh tranh gắt gao thì các cơ sở chế biến nước mắm sở tại cũng đua nhau hạ giá bán nhằm lôi kéo khách hàng, giảm chất lượng để tìm kiếm lợi nhuận… Bên cạnh đó, thời gian gần đây nhiều cơ sở chế biến nước mắm ở các nơi lợi dụng làm giả, làm nhái nước mắm Bình Định, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín thương hiệu. Với những diễn biến như vậy, từ năm 2011 đến nay, ngành chế biến nước mắm ở Bình Định đang trên đà suy giảm, sản lượng chế biến và tiêu thụ giảm hơn 50% so với giai đoạn 2006-2010.

• Giữ gìn, phát triển thương hiệu

Trước thực trạng trên, để nước mắm Bình Định giữ được thương hiệu, tạo chỗ đứng vững chắc trong lòng người tiêu dùng, cạnh tranh được với các thương hiệu nước mắm khác, rất cần các bước đi đúng đắn, dài hơi của các nhà quản lý và các cơ sở chế biến nước mắm trên địa bàn tỉnh Bình Định. Trong đó, việc nâng cao chất lượng sản phẩm, tăng cường quảng bá thương hiệu, mở rộng kênh phân phối là những yếu tố cần được chú trọng nhất.

Một tin vui cho các cơ sở chế biến nước mắm ở Bình Định, đầu tháng 9 vừa qua, Công ty TNHH Đầu tư Phố Việt (TPHCM), một trong những đơn vị chuyên phân phối các sản phẩm công nghiệp và tiêu dùng ở thị trường các tỉnh phía Nam, đã ký hợp đồng phân phối độc quyền sản phẩm nước mắm Thủy Tài.

Ông Nguyễn Văn Hiếu, Giám đốc Công ty TNHH Đầu tư Phố Việt, cho biết: "Thời gian qua, chúng tôi đã tìm hiểu kỹ về nước mắm Bình Định và nhận thấy nước mắm ở đây có những đặc trưng riêng, được người tiêu dùng ưa chuộng, như có màu vàng rơm, hương thơm dịu và vị đậm đà… Chính điều này mà chúng tôi quyết định làm nhà phân phối độc quyền sản phẩm nước mắm Thủy Tài, một trong những thương hiệu lớn của nước mắm Bình Định. Ngoài ra, chúng tôi cũng đang xem xét để ký kết tiếp một số hợp đồng phân phối các thương hiệu nước mắm khác của Bình Định.

Việc nước mắm Thủy Tài được nhà phân phối ở TPHCM nhận phân phối độc quyền cho thấy nước mắm Bình Định vẫn được thị trường đón nhận. Theo các chuyên gia thị trường, để giữ thương hiệu và sự phát triển lâu dài của nước mắm Bình Định, các cơ sở chế biến nước mắm ở đây không nên vì cái lợi trước mắt, mà cần đồng lòng xây dựng thương hiệu chung cho sản phẩm nước mắm Bình Định. Dưới thương hiệu chung có các thương hiệu cho từng cơ sở, như cách làm của các cơ sở chế biến nước mắm ở Phú Quốc.

Bên cạnh đó, Hiệp hội Nước mắm Bình Định cần phát huy vai trò của mình trong việc dẹp bỏ tình trạng cạnh tranh không lành mạnh giữa các cơ sở chế biến nước mắm như trong thời gian qua. Để bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình, thông qua hiệp hội, các cơ sở chế biến nước mắm trên địa bàn tỉnh Bình Định sẽ từng bước đấu tranh với các cá nhân, tổ chức sử dụng nhãn hiệu của mình nhằm lừa dối người tiêu dùng hoặc làm nhái, làm hàng giả. 

NGỌC THÁI